Trong ngành gia công cơ khí, đặc biệt là trong các trung tâm CNC, máy phay CNC hay máy mài, việc lựa chọn bàn kẹp phôi phù hợp đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Một trong những yếu tố quyết định chất lượng gia công chính là bàn từ kẹp giữ phôi (magnetic chuck). Tuy nhiên, hiện nay trên thị trường xuất hiện nhiều loại bàn hút khác nhau khiến khách hàng (đặc biệt là người mới) khó phân biệt và chọn lựa đúng sản phẩm phù hợp nhu cầu.
Bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt chi tiết bàn từ cơ với các loại bàn hút khác, đưa ra tiêu chí nhận diện và ứng dụng cụ thể của từng loại, để bạn tự tin hơn khi đưa ra quyết định mua hàng.
Bàn từ cơ – còn gọi là bàn từ nam châm vĩnh cửu – là loại bàn kẹp phôi sử dụng nam châm vĩnh cửu để tạo lực hút giữ phôi trong quá trình gia công. Không giống các loại bàn hút khác, bàn từ cơ không sử dụng điện mà hoạt động hoàn toàn dựa vào lực từ tự nhiên từ nam châm.

Để dễ dàng nhận diện bàn từ cơ, bạn có thể dựa vào những yếu tố sau:
Mặt bàn chia thành các ô vuông từ nhỏ đều nhau: đây là thiết kế đặc trưng để lực hút được phân bố đều. Ô vuông từ thường có kích thước đồng đều, tạo lực hút ổn định và mạnh mẽ.
Hoạt động không cần nguồn điện: khác với bàn từ điện, bàn từ cơ không tiêu tốn điện năng, không phát sinh nhiệt.
Cơ chế hút nhả dễ dàng bằng tay gạt: hầu hết bàn từ cơ có cần gạt để chuyển trạng thái hút/nhả phôi nhanh chóng, tiện lợi.
Không gây nhiễm từ phôi: do dùng nam châm vĩnh cửu, bàn từ cơ không gây biến dạng hay ảnh hưởng xấu đến các chi tiết kim loại khi gia công.
Độ bền cao, dễ sử dụng: thiết kế đơn giản, ít hao mòn, phù hợp cho môi trường sản xuất liên tục.
Giữ phôi chắc chắn: lực hút dàn trải đều trên bề mặt giúp phôi không bị rung lắc khi gia công.
Tối ưu chi phí vận hành: không tiêu thụ điện, giảm chi phí vận hành trong dài hạn.
Ứng dụng điển hình: gia công phay, mài bề mặt kim loại từ tính như thép, gang… trong các xưởng cơ khí, trung tâm CNC.
Đây là loại bàn từ sử dụng nam châm điện để hút phôi. Khi có điện hoạt động, mạch từ sẽ tạo ra lực hút mạnh; khi tắt điện, lực hút bị ngắt.

Có bộ điều khiển đi kèm với nút điều chỉnh để bật/tắt lực hút, thậm chí điều chỉnh lực hút theo yêu cầu.
Mặt bàn cũng chia thành các ô vuông như bàn từ cơ, nhưng số lượng ô vuông và kích thước thường khác biệt tùy model và công suất.
Dễ dàng phân biệt bằng dây điện và bộ điều khiển gắn liền với bàn.
Điều chỉnh lực hút linh hoạt: giúp phù hợp với nhiều loại phôi khác nhau.
Lực hút lớn hơn bàn từ cơ ở cùng kích thước – phù hợp với phôi lớn hoặc trọng lượng cao.
Phải dùng điện nên tiêu hao năng lượng và cần lưu ý an toàn điện.
Tạo nhiệt trong lúc hoạt động, đôi khi cần hệ thống làm mát để duy trì hiệu suất tối ưu.
Bàn hút chân không không dùng lực từ mà dùng lực hút không khí (áp suất âm) để giữ phôi lên bề mặt bàn kẹp. Điều này tạo ra lực hút bám phôi đều trên toàn bộ diện tích tiếp xúc.

Thường có đồng hồ đo áp suất và gioăng cao su tại mép để giữ kín chân không.
Bề mặt bàn phủ các lỗ nhỏ li ti, là nơi tạo lực hút không khí.
Phải kết nối máy bơm hút chân không để tạo ra áp suất âm.
Ưu điểm:
Giữ được nhiều loại vật liệu kể cả vật liệu không từ tính như nhôm, inox, gốm, nhựa…
Phù hợp với vật liệu mỏng mà bàn từ từ tính khó giữ chặt.
Hạn chế:
Lực hút nhỏ hơn bàn từ từ tính nên không thích hợp cho phôi dày, nặng hoặc gia công cắt lực lớn.
Phải sử dụng hệ thống bơm chân không nên phức tạp hơn về lắp đặt và vận hành.
| Tiêu chí | Bàn Từ Cơ | Bàn Từ Nam Châm Điện | Bàn Hút Chân Không |
|---|---|---|---|
| Nguồn lực hút | Nam châm vĩnh cửu | Nam châm điện | Áp suất chân không |
| Cần nguồn điện | Không | Có | Có (cho bơm hút) |
| Lực giữ phôi | Tốt | Rất mạnh | Trung bình |
| Giữ vật liệu không từ tính | Không | Không | Có |
| Thích hợp phôi mỏng | Hạn chế | Hạn chế | Phù hợp |
Vật liệu có từ tính (thép, gang): ưu tiên bàn từ cơ hoặc bàn từ điện.
Vật liệu không từ tính (nhôm, inox, gốm): dùng bàn hút chân không.
Phôi dày, nặng, yêu cầu lực giữ lớn: bàn từ từ tính (cơ hoặc điện).
Phôi mỏng, phẳng: bàn hút chân không cho hiệu quả tốt.
Nếu yêu cầu tốc độ thay đổi phôi nhanh, vận hành đơn giản, bàn từ cơ là lựa chọn tốt.
Nếu cần điều chỉnh lực hút linh hoạt theo từng phôi, nên lựa chọn bàn từ điện.
Việc nhận biết và chọn đúng loại bàn hút phôi đóng vai trò then chốt trong hoạt động sản xuất gia công cơ khí. Mỗi loại bàn – từ bàn từ cơ, bàn từ nam châm điện đến bàn hút chân không – đều có ưu điểm và ứng dụng riêng. Hiểu rõ tính năng và nhu cầu sử dụng sẽ giúp bạn tối ưu chất lượng gia công và hiệu quả sản xuất.
Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hơn về bàn từ cơ, bàn từ nam châm điện hoặc bàn hút chân không, hãy liên hệ với CKV VIETNAM để được hỗ trợ nhanh chóng và chính xác.
Bình luận